1.Լրացրո՛ւ.

Նախորդը	Թիվը	Հաջորդը
17999	18.200	18201
437711	437.712	437713
8448	84.490	84491
337.517	337518	337519
65.905	65906	65907
642284	642285	642.286

 

2.Հաշվի՛ր.

354×7=2478

(18+23+45)x3=258

(47-21-12)x5=70

6x(24+16+19)=394

273×2=546

(321-110)x4=844

8x(99-63-17)=152

2x(84-63-21)=0

 

3. Հաշվի՛ր արտահայտության արժեքը:

40: 5 + 64: 8 + 72: 8 + 16 : 8 + 8: 8 = 8+8+9+2+1=28

15: 5 + 50: 5 + 5: 5 + 30: 5 + 25 : 5 =3+10+1+6+5=25

459 + 27: 9 + 18: 9 + 63 : 9 + 9: 9 =459+3+2+7+1=472

 

4. Լուծի՛ր խնդիրները:

Ա) Մտապահված թվի կրկնապատիկին գումարեցին  4 և ստացվեց քսան: Ո՞ր թիվն էին մտապահել:

Պատ.՝  8

 

 

Բ) Մտապահված թվի եռապատիկին գումարեցին  15  և ստացվեց  35: Ո՞ր թիվն էին մտապահել:

Պատ.՝ 10

 

5.Ժամը քանի՞սն է:

 

 

 

 

 

ժամացույց	Օրվա մաս	ժամը
1-ին ժամացույց	գիշեր	2:40
2-րդ ժամացույց	երեկո	19:30
3-րդ ժամացույց	առավոտ	5:50

 

Հաշվի՛ր:

 

	4	9	2	4		–	3	6	9	3
–	4			1	2	3	3			1	2	3
	0	9					0	6
	–	8				–		6
		1	2					0	9
	–	1	2					–	9
			0						0

 

 

	6	1	0	5		–	7	8	6	6
–	5			1	2	2	6			1	3	1
	1	1					1	8
–	1	0				–	1	8
		1	0					0	6
	–	1	0					–	6
			0						0

 

 

	9	7	2	2		–	7	8	6	3
–	8			4	8	6	6			2	6	2
	1	7				–	1	8
–	1	6					1	8
		1	2					0	6
	–	1	2					–	6
			0						0

 

 

	8	7	3	9			4	6	5	5
–	8	1		9	7	–	4	5		9	3
		6	3					1	5
	–	6	3				–	1	5
			0						0

 

 

1.Տրված թվերը ներկայացրո՛ւ կարգային գումարելիների գումարի տեսքով։ Օրինակ՝ 12456=1տսհզ+2հզ+4հր+5տս+6մ

15495 –  1տսհզ+5հզ+4հր+9տս+5մ

35410 – 3տսհզ+5հզ+4հր+1տս

64600 – 6տսհզ+4հզ+6հր

97801 – 9տսհզ+7հզ+8հր+1մ

654187 – 6հրհզ+5տսհզ+4հզ+1հր+8տս+7մ

485950 – 4հրհզ+8տսհզ+5հզ+9հր+5տս

2.Հաշվի՛ր արտահայտության արժեքը։

456  x 400 = 184400

			4	5	6
		X	4	0	0
1	8	2	4	0	0

 

987 x 30 = 29610

			9	8	7
		X		3	0
	2	9	6	1	0

 

 

 

48 x 6000 = 288000

				4	8
	X	6	0	0	0
2	8	8	0	0	0

 

348 x 60 =20880

			3	4	8
		X		6	0
	2	0	8	8	0

 

678×700 =474600

			6	7	8
		X	7	0	0
4	7	4	6	0	0

 

640 x 7 =4480

			6	4	0
		X			7
		4	4	8	0

 

67800 x 5 =33900

	6	7	8	0	0
x					5
3	3	9	0	0	0

 

 

 

78300 x 6 =469800

	7	8	3	0	0
X					6
4	6	9	8	0	0

 

69000 x 4 = 272000

	6	9	0	0	0
X					4
2	7	2	0	0	0

 

94600 x 9 =851400

	9	4	6	0	0
X					9
8	5	1	4	0	0

 

3.Հաշվի՛ր:

		3	0	0	4	1
	–	1	6	6	9	4
		1	3	3	4	7

 

 

		7	8	4	2	0
	–	3	7	4	6	9
		4	0	9	5	1

Continue reading →

Կաթ-կաթ-կաթ…  կաթ`տոթին, կաթ` հովին,  շոգին,  հովին,  օր ու  գիշեր կաթ-կաթ-կաթ: Մեկ ձյուն է,  մեկ անձրև,  կարող է՝ հազար տարի որ ապրես, մեկ էլ տեսար իմացար…

Ամբողջ օրը չորս  պատի մեջ, ալարում ես  մտածել: Ալարում ես հաց ուտել, հա՜ց ուտել:  Ալարում ես վեր կենալ, վե՜ր կենալ,  նույնիսկ պառկել ալարում ես, ալարում ես, ալարո՜ւմ:  Տեսնես` ի~նչ է պատահել. Ծույլ- գե~տն է վարարել…

Ի~նչ էլ լավ է Ծույլ-գետի վրա… Լողում եմ, լողում իմ Ծույլ — նավակով: Ինչքա~ն լայն է, ինչքա~ն խոր, լայն ու խոր, լայն ու խոր: Ա~յ քեզ Ծույլ գետ… Էս ի~նչ լավ է, լա~վ է, լա~վ…

Ես նավակով լողում եմ, լողո՜ւմ,  թիակները պտտվում են, պտտվո՜ւմ: Շատ եմ ուզում մի ձուկ որսալ, հսկա մի ձուկ: Ալարում եմ մի ձուկ որսալ, հսկա մի ձուկ: Լավ կլիներ` ի՛նքը ընկներ նավակի մեջ:  Լավ կլիներ:

Արի ու տես` ձուկն էլ մոտիկ չի գալիս: Տեսնես՝ ինչ է մտածում, որ մոտ չի գալիս: Կարող է` նավն է բարձր: Արի փորձեմ մի բան անել: Կացինը վերցրի, նավը ծակեցի: Ջուրն էլ հոսեց ուղիղ նավի մեջ: Նավս էլ սուզվեց ու սուզվեց,  իջավ ջրի հատակը: Ձուկն էլ շուրջը` ծո~վ: Դե լավ, ծով չէ, մի մե~ծ գետ: Մնում է` պոչից բռնես, բռնես ու վերջ: Ախր ես  էլ հավես չունեմ,   ալարում եմ ալարեմ:  Պառկել եմ ու մտածում եմ: Մտածո՜ւմ եմ, մտածո՜ւմ եմ, թե ձկներին  ոնց բռնեմ:  Գտա…
_Է~յ,_ասում եմ,_ ա՛յ ձկներ,  լողում եք ու լողում, լողակներդ ու պոչերդ եք շարժում, էդ ոնց է, որ չեք ալարում:

Ձկները բլթացրին ու մտածեցին. «Ճիշտ որ,  հավես չունենք, ալարում ենք ալարենք»: Պոչերը էլ չշարժեցին, ծուլացան ու  ալարեցին, իջա~ն, իջա~ն, իջան ջրի հատակը:  Նավս լցվեց մի սար ձկով:  Պառկել եմ ու  ալարում եմ, ալարում եմ, ալարո~ւմ եմ, ձուկն էլ` շուրջս` ալարում է,  ալարում է, ալարո~ւմ է` մեծերը` փորիս, փոքրերը`  թաթիս:

Ըհը, ըհը,-մտածում եմ,- մի լիքը նավ ձուկ եմ բռնել, տուն գնալու ժամանակն է: Ինչպե՞ս գնամ, նավս ծակ է, թիավարել ալարում եմ: Որոշեցի իմ Ծույլ-գետի խելքը ուտել: Ասում եմ նրան.

_Ծույլի’կ-մայրիկ, անուշիկ-քաղցրիկ, գրկեցիր ինձ, գրկիդ մեջ պահեցիր: Բայց , ինչպես ասեմ, ես քեզ հարմար չեմ: Ամաչում եմ, բայց  կասեմ` դատող-բանող տղա եմ. աշխատող ու աշխատող,  վարում ու ցանում եմ,այնպես է լինում, որ գիրք եմ կարդում, տառ եմ սովորում,  մի քանիսն էլ արդեն գիտեմ: Աշխարհը շուռ գա, ես իմ գործը պիտի անեմ: Ամաչում եմ, որ ասում եմ, բայց  ինչ անեմ, այդպիսին եմ…

Խոսքս դեռ չէի ավարտել, Ծույլ – գետն այնպես վախեցավ, այնպես բարկացավ, ու ինձ  նավիս  հետ այնպես շպրտեց,  այնպես շպրտեց, որ հայտնվեցի ոչ թե գետափին, այլ տան շեմին:

Էս ի~նչ լավն է մեր Ծույլ գետը, էս ի~նչ լավ…Տանն էլ  լավ է: Ձկները` տնով մե~կ: Փոքրերը` ոնց որ սոխակ, մեծերին էլ ձիերի պես հեծնում ենք, քշում:Էս էլ Ծույլ-գետը:

Դ. Սոկոլով

Առաջադրանք

Հորինիր փոքրիկ հեքիաթ` Ծույլ արևը վերնագրով  

 

 Ծույլ արևը

Կար մի արև։ Այդ արևը աննդատ չէր ուզում լույս տալ, բայց մարդիկ նրան ամեն առավոտ  արթնացնում էին։ Մեկ օր էլ նա ասաց․

-Ես էլ երբեք չէմ գա ձեր մոտ։

Իսկ բոլոր մարդիկ ասացին․

-Չէ,՛ մի գնա, մենք քեզ էլ չենք արթնացնի առավոտյան շատ շուտ։

-Ո՛չ։

ԵՎ արևն գնաց հեռու-հեռու։

Շատ տարիներ անց արևը հետ եկավ, ներողություն խնդրեց և տեսավ որ այդ տեղը որտեղ մարդիկ էին ապրում էլ չկար ու սկսեց  լացել։ Նա շատ տխրեց, բայց  տեսավ ուրիշ մարդկանց և նրանց հետ ընկերացավ և այդ մարդիկ նրան շուտ չէին արթնացնում։

 

 

 

 

                                                                   

 

Եղիպատրուշի եկեղեցիներ

Եղիպատրուշ գյուղ

Աստվածընկալ եկեղեցին, Քասախի կիրճ

Ուշիի Սբ. Սարգիս եկեղեցի

1.Տրված թվերը գրի՛ր տառերով։
60221 – վաթսուն հազար երկու հարյուր քսանմեկ
35046 – երեսունհինգ հազար քառասունվեց
57043 – հիսունյոթ հազար քառասուներեք
68007 – վաթսունութ հազար յոթ
600404 – վեց հարյուր հազար չորս հարյուր չորս
2.Հաշվի՛ր արտահայտության արժեքը։
6545 + 3218 – 3 x 700 =6545+3218=9753 3×700=2100 9753-2100=7653
235 x 3 – 4200 : 60 =235×3=705 4200:60=70 705-70=635
8100: 90 + (35×6): 7= 90+30=120
35000 + (240 x 10) : 8 = 240×10=2400
2400:8=300
35000+300=35300
3.Ամսի քանի՞սն էր.
Այսօր ամսի քանի՞սն է։ 26.04
Քանի՞ երեքշաբթի օր ունի ապրիլը։ 4
Քանի՞ ուրբաթ օր ունի ապրիլը։ 5
Ամսի քանի՞սն էր մեկ ամիս առաջ։ 26.03
Ամսի քանի՞սն էր երկու օր առաջ։ 24.04
Ամսի քանի՞սն էր 3 շաբաթ առաջ։ 05.04
Ամսի քանի՞սն էր 20 օր առաջ։ 06.04
4.Աղյուսակից օգտվելով՝ լրացրո՛ւ աղյուսակը։ Continue reading →

Ժամանակին մի երիտասարդ էր ապրում: Նա երազում էր մեծ գիտնական դառնալ: Գիշեր-ցերեկ սովորում էր, երկար տարիներ, ու մի օր վերջապես ինքն իրեն ասաց.
– Ես շատ բան եմ սովորել, գիտնական եմ դարձել և հիմա բոլորին ցույց կտամ‚ թե ինչեր կարող եմ անել:
Միանգամից անցավ փորձեր անելուն: Նա հայտնաբերեց պանրի  անցքերը: Բայց հետո իմացավ‚ որ դրանք վաղուց հայտնաբերված են:
Ի՛նչ պիտի աներ, շարունակեց սովորել: Սովորում էր առավոտից իրիկուն, իրիկունից առավոտ, երկար ամիսներ: Մի օր վերջապես ինքն իրեն ասաց.
– Ավարտելու ժամանակն է, ես շատ բան եմ սովորել, գիտնական եմ դարձել և հիմա բոլորին ցույց կտամ‚ թե ինչեր կարող եմ անել: Continue reading →

Ո՞ր կտորն է պակասում։

5-րդ

Կռահի՛ր թիվը։

 

Ա․ Զույգ  կլոր եռանիշ թիվ է, հարյուրավորը 9 է, տասնավորը 3 է։

Պատ․՝ 930

Բ․ Պարունակում է 3 հարյուրյակ․  8 տասնյակ, զույգ  է, մեծ է 122-ից։

Պատ․՝  380

Գ․ Ամենամեծ  քառանիշ  կենտ թիվն է։

Պատ․՝  9999

Դ․ Ամենափոքր վեցանիշ կենտ թիվն է։

Պատ․՝ 100001

Ե․ Ամենափոքր հնգանիշ կենտ թիվն է։

Պատ․՝  10001 Continue reading →

Որոշի՛ր յուրաքանչյուր բանջարեղենի արժեքը։

 

Լուծում

750-550=200

200×2=400

750-400=350

400-200=200

200:2=100

Պատ․՝  100

 

Հաշվի՛ր արտահայտության արժեքը։

456  x 400 =

			4	5	6
		x	4	0	0
1	8	2	4	0	0

 

987 x 30 =

			9	8	7
		x		3	0
	3	9	6	1	0

 

48 x 6000 =

				4	8
	X	6	0	0	0
2	8	8	0	0	0

 

348 x 60 =

			3	4	8
		x		6	0
	2	0	8	8	0

 

678 x 700 =

			6	7	8
		x	7	0	0
4	8	4	6	0	0

 

640 x 7 =

			6	4	0
		X			7
		4	4	8	0

 

67800 x 5 =

	6	7	8	0	0
X					5
3	3	9	0	0	0

 

78300 x 6 =

	7	8	3	0	0
	x				6
4	6	9	8	0	0

 

69000 x 4 =

	6	9	0	0	0
x					4
2	7	6	0	0	0

 

94600 x 9 =

	9	4	6	0	0
x					9
8	5	1	4	0	0

 

 

 Լուծի՛ր խնդիրները։

Ա․ Շախմատի մրցաշարին շախմատ էին խաղում  սովորողների 20 զույգ: Սովորողներից 19-ը աղջիկ էին: Քանի՞սն էին տղա:

Լուծում

20×2=40

40-19=21

Պատ՝ 21

 

Բ․ Թենիսի մրցաշարին խաղում էին 15 զույգ։ Թենիսիստներից 13-ը տղա էին։ Քանի»սն էին աղջիկ։

Լուծում

15×2=30

30-13=17

Պատ․՝ 17

Հաշվի՛ր արտահայտության արժեքը։

4500 ։ 10  + (5000 : 100 + 5)   x 10 =1000

6300 : 63 :  (400 : 8 x 2)  =1

32 x (5 x 2) + (30 x 20 + 800:10) =  1000

 

5000 ։ (25 x 4 x 10) =5

500 x (250 : 10 : 5 ) x  10 =25000

 

 

 

Վաղուց, շա՜տ վաղուց, կարող է մի-քիչ շուտ, աշխարհի ծայրին, կամ կարող է մի քիչ ավելի մոտ, չտեսնված մի թագավորության մայրաքաղաքում ծնվեց մի թափանցիկ տղա: Թափանցիկ, այնքա՜ն թափանցիկ, որ նրա միջից կարելի էր տեսնել ամեն բան՝ ինչպես օդի մեջ կամ ինչպես աղբյուրի պարզ ջրի մեջ: Նա էլ մարմին ու արյուն ուներ, ինչպես բոլորը: Ճիշտ է, թափանցիկ էր, ապակու նման, բայց երբ ընկնում էր, չէր փշրվում, ամենաշատը՝ճակատին մի փոքրիկ, թափանցիկ ուռուցք էր ծլում:
Բոլորը տեսնում էին, թե ինչպես է նրա արյունը շարժվում, ինչպես է նրա սիրտն աշխատում: Պատկերացնո՞ւմ եք՝ նրա մտքերն էլ էին պարզ երևում. մարդիկ ազատ կարդում էին դրանք: Մտքերը անցնում-դառնում էին նրա գլխում, լողում և փայլփլում, ինչպես ձկների խմբերը թափանցիկ ջրավազանում:
Մի անգամ տղան սխալվեց ու սուտ ասաց: Ասաց ու մարդիկ կրակե գնդիկի նման մի բան տեսան նրա ճակատին: Երբ տղան ուղղեց իր սխալը և ճիշտ խոսեց, գնդիկը հալվեց, անհետացավ: Այդ օրվանից նա իր ամբողջ կյանքում ոչ մի տառ սուտ չասաց:  Մի անգամ Ջակոմոյի ընկերը նրան մի գաղտնիք  ասաց: Բայց ի՜նչ գաղտնիք, ի՜նչ բան, բոլորը միանգամից  տեսան, թե նրա գլխում ինչպես սկսեց  մի սև գունդ պտտվել:  Բա՛:
Ժամանակ անցավ, տղան մեծացավ, մեծ տղա դարձավ, հետո տղամարդ: Առաջվա նման բոլորը հեշտ ու հանգիստ կարդում էին նրա մտքերը: Նա կարող էր բարձրաձայն չպատասխանել այն հարցերին, որ մարդիկ իրեն էին տալիս. մեկ է, ամեն ինչ երևում էր:
Երբ տղան ծնվեց, նրա անունը  Ջակոմո դրեցին, բայց ժողովուրդը Թափանցիկ Ջակոմո էր ասում և շատ էր սիրում նրան իր ազնվության համար:
Նրա կողքին բոլորը իր նման բարի ու ազնիվ էին դառնում:
Դժբախտաբար այդ պետության ղեկավար դարձավ դաժան ու չար մի մարդ: Ժողովուրդը  վատ վիճակի մեջ ընկավ: Բոլորին ճնշում էին, բոլորն աղքատ էին: Ով բողոքում էր, դաժան բռնակալը հրամայում էր մահապատժի ենթարկել:
Ժողովուրդը ձայն չէր հանում, լուռ համբերում էր, որովհետև վախենում էր, որ կարող է ավելի վատ բան լինել:
Բայց Ջակոմոն չէր կարող լռել: Եթե ոչ մի բառ էլ չասեր, մեկ է, նրա  մտքերը երևում էին: Չէ՞ որ նա թափանցիկ էր: Բոլորը տեսնում էին, թե ինչպես էր նա բարկանում անարդարությունից, պատիժներից և ատում դաժան ղեկավարին:
Մարդիկ մտքում գաղտնի կրկնում էին Ջակոմոյի մտքերը:
Բռնակալն իմանում է այդ մասին, հրամայում է բռնել Թափանցիկ Ջակոմոյին և գցել ամենամութ բանտը:
Հենց այդ ժամանակ էլ զարմանալի մի բան է պատահում: Ջակոմոյի բանտախցի պատերը հանկարծ թափանցիկ են դառնում, հետո թափանցիկ են դառնում միջանցքի  պատերը, հետո՝ բանտի դրսի պատերը. ամբողջ բանտը ոնց որ ապակուց լիներ:
Մարդիկ անցնում էին բանտի մոտով, տեսնում էին Ջակոմոյին՝ իր բանտախցում նստած, և առաջվա նման կարդում էին նրա մտքերը:
Երբ գիշերն իջնում է, բանտն այնքան պայծառ է լուսավորում քաղաքը, որ բռնակալը հրամայում է փակել իր պալատի լուսամուտները, որ լույսն իրեն չխանգարի: Բայց, մեկ է, նա չի կարողանում հանգիստ քնել: Ինչ անենք, որ թափանցիկ Ջակոմոն շղթայված էր և փակված էր ամենամութ բանտում: Փակված էր, բայց  էլի նրանից  ուժեղ լույս էր գալիս:
Գիտե՞ք, թե ինչու… Որովհետև աշխարհի ամենաուժեղ բանը ճշմարտությունն  է, այն ավելի  պայծառ է, քան՝ ցերեկվա լույսը, և ավելի ուժեղ է բոլոր փոթորիկներից: 

Հարցեր և առաջադրանքներ

Բանտախից-բանտի

1. Քո կարծիքով թափանցիկ Ջակոմոյի կերած բանե՞րն էլ էր երևում, թե՞ միայն մտքերն էին երևում:

Ջակոմոյի կերած բաները կերևային, քանի որ  նա թափանցիկ էր:

2.Քո շրջապատում կա՞ն թափանցիկ մարդիկ:

Իմ շրջապատի մեջ կան թափանցիկ մարդիկ, որոնցից մեկը իմ մայրիկն է:

3.Ի՞նչ ես կարծում լա՞վ կլիներ, եթե մարդիկ թափանցիկ լինեին և նրանց բոլոր մտքերը բոլորը տեսնեին: Պատասխանդ հիմնավորիր:

Ես կարծում եմ, որ վատ կլիներ եթե մարդիկ թափանցիկ լինեին, որովհետև  նրանց բոլոր մտքերը բոլորը կտեսնեին:

4.Կարծում ես Ջակոմոն իրո՞ք թափանցիկ էր, թե դա հեղինակը փոխաբերական իմաստով է ասում:

Ես կարծում եմ, որ հեղինակը փոխաբերական իմաստով էր ասում:

5.Քո կարծիքով լա՞վ, թե վատ բանի մասին էր պատմվածքը, ինչո՞ւ ես այդպես կարծում:

Իմ կարծիքով այս պատմվածքը լավ բան էր սովորացնում, որովհետև պետք է ճշմարիտ լինել և ուրիշի մասին վատ բաներ չմտածել:

6. Քեզ ի՞նչ սովորեցրեց այս պատմվածքը:                                                                                                  Այս պատմվածքը սովորեցրեց միշտ ճշմարիտ լինել  , վատ բաներ չմտածել:
7. Դուրս գրել 10-ական ի՞նչ և ինչպիսի՞ հարցերի պատասխանող բառեր

Ժամանակ,սիրտ,արյուն,բանտ,պետություն,փոթորիկ,մահապատիժ,միտք,մայրաքաղաք,ապակի:

Թափանցիկ,չտեսնված,ուժեղ,մեծ,մութ,աղքատ,պարզ,հանգիստ,ազնիվ,լուսավոր: