Մի գարնան իրիկուն դռանը նստած զրույց էինք անում, երբ այս դեպքը պատահեց։ Էս դեպքից  հետո ես չեմ մոռանում էն գարնան իրիկունը:

Ծիծեռնակը բույն էր շինել մեր սրահի օճորքում։ Ամեն տարի աշնանը գնում էր, գարնանը ետ գալի, ու նրա բունը միշտ կպած էր մեր սրահի օճորքին։ Ե՛վ գարունն էր բացվում, և՛ մեր սրտերն էին բացվում, հենց որ նա իր զվարթ ճիչով հայտնվում էր մեր գյուղում ու մեր կտուրի տակ։
Եվ ի՜նչ քաղցր էր, երբ առավոտները նա ծլվլում էր մեր երդիկին, կամ երբ իրիկնապահերին իր ընկերների հետ շարժվում էին մի երկար ձողի վրա ու «կարդում իրիկնաժամը»:

Եվ ահա նորից գարնան հետ վերադարձել էր իր բունը։ Ձու էր ածել, ճուտ էր հանել ու ամբողջ օրը ուրախ ճչալով թռչում, կերակուր էր բերում իր ճուտերին։ Էն իրիկունն էլ, որ ասում եմ, եկավ, կտցում կերակուր բերեց  ճուտերի համար։ Ճուտերը ծվծվալով բնից դուրս հանեցին դեղին կտուցները։

Էդ ժամանակ, ինչպես եղավ, նրանցից մինը, գուցե ամենից անզգույշը կամ ամենից սովածը, շտապեց, ավելի դուրս ձգվեց բնից ու ընկավ ներքև։

Մայրը ճչաց ու ցած թռավ ճուտի ետևից։ Բայց հենց էդ վայրկյանին, որտեղից որ է, դուրս պրծավ մեր կատուն, վեր թռցրեց փոքրիկ ճուտը։

— Փի՛շտ, փի՛շտ, – վեր թռանք ամենքս, իսկ ծիծեռնակը սուր ծղրտալով ընկավ կատվի ետևից` նրա շուրջը թրթռալով կտցահարելով, բայց չեղավ։ Կատուն փախավ- մտավ ամբարի տակը։ Եվ այս ամենն այնպես արագ կատարվեց, որ անկարելի էր մի բան անել։

Ծիծեռնակը դեռ ծղրտալով պտտվում էր ամբարի շուրջը, իսկ մենք` երեխաներս, մի-մի փայտ առած պտտվում էինք ամբարի տակը, մինչև կատուն դուրս եկավ ու փախավ դեպի մարագը՝դունչը լիզելով։

Ծիծեռնակը դատարկ կատվին որ տեսավ, մի զիլ ծղրտաց ու թռավ, իչավ դիմացի ծառի ճյուղին։ Այնտեղ լուռ վեր եկավ։ Մին էլ տեսանք` հանկարծ ցած ընկավ մի քարի կտորի նման։ Վազեցինք, տեսանք` մեռած, ընկած է ծառի տակին։

Մի գարնան իրիկուն էր որ այս դեպքը պատահեց։ Շատ տարիներ են անցել, բայց ես չեմ մոռանում այն գարնան իրիկունը, երբ ես առաջին անգամ իմացա, որ ծիծեռնակի մայրն էլ մայր է, ու սիրտն էլ սիրտ է, ինչպես մերը:

1.Տեքստի չորս բառերում տառի փոխարեն վանդակ է դրված, դու՛րս գրիր այդ բառերը՝   լրացնելով բաց թողած տառերը:

զվարթ

քաղցր

վերադարձել

Իչավ

2.Ի՞նչ է նշանակում ծղրտալով բառը.

ա/ ծիծաղելով
բ/ թռչկոտելով
գ/ ճչալով
դ/ մկկալով

3. Դու՛րս գրիր տեքստում ընդգծված բառերը ̀ դիմացը  գրելով  դրանց  հոմանիշները  (իմաստով մոտ  բառեր):                                                                                                                                                                                 

   դեպք-պատահմունք

   վայրկյան — պահխ

   զիլ-Սուր                                                                                                                                                                                             ուրախ-զվարթ

4. Տեքստից դու՛րս գրիր եզակի թվով չորս գոյական (առարկա ցույց տվող բառ) և դարձրու՛ հոգնակի:

Օրինակ՝ ծառ-ծառեր

դեպք-դեպքեր

ծիծեռնակ-ծիծեռնակներ

բույն-բույներ

սրահ-սրահներ

 

Մաս և ամբողջ

 

 

 

Վարժ.849

Կատարի՛ր գործողությունները:

12կգ 50գ+ 41կգ 640գ- 11կգ 300գ= 42կգ 410գ

24տ 80կգ+12տ 960կգ-5տ 80կգ=41տ 960կգ

18լ 80մլ+ 10լ 980մլ- 5լ 250մլ=29 լ 60մլ

24լ 240մլ- 5լ 600մլ+ 8լ 405մլ=18լ 45մլ

Վարժ․709

Երկու  անոթներում  միասին  կա   1   լ   ջուր։Անոթներից   մեկում   կա   4  անգամ    ավելի    ջուր, քան մյուսում։Որքա՞ն    ջուր    կա   յուրաքանչուր    անոթում։

Լուծում՝

4+1=5

1000։5=200

4×200=800

Պատ․՝ 200  մլ 800  մլ։

 

Վարժ․710

Այգի  մոտ   կա  500  և   200  դրամանոց    ընդհանուր  թվով  25  մետաղադրամ։Այդ  մետաղադրամների  ընդհանուր   գումարը  9200  դրամ  է։ Այգը  քանի՞   500   և  քանի՞  200  դրամանոցներ  ունի։

Լուծում՝

200×25=5000

9200-5000=4200

500-200=300

4200։300=14

25-14=11

Պատ․՝  11 հատ  200  դրամանոց 14  հատ   500  դրամանոց

Վարժ. 706 Արտահայտի՛ր

3լ 450մլ=3450մլ

42լ 50մլ=4250մլ

7լ 700մլ=7700մլ

48լ 7մլ=4807մլ

Վարժ. 707 Արտահայտի՛ր

2500մլ = 2լ 500մլ

4305մլ= 4լ 305մլ

20020= 20լ  20մլ

20005մլ= 20լ 5մլ

4700 = 4լ 700մլ

3830 = 3լ 830մլ

4050 մլ = 4lլ 50մլ

4004 մլ = 4լ 4մլ

Վարժ. 708

1 կգ մեղրի զանգվածը 1կգ 500գ է: Որքա՞ն  պետք է վճարել  2լ մեղր գնելու համար:Չմոռանաս, որ  1 լ մեղրի զանգվածը 1կմ  500գ է:

Լուծում՝

1 կգ 500գ x 2= 3 կգ

Պատ.՝ 3 կգ

Խնդիր  709

Երկու  անոթներում   միասին  կա  2  լ  ջուր։Անոթներից   մեկում  կա  4   անգամ    ավելի

ջուր,քան  մյուսում։ Որքա՞ն  ջուր  կա  յուրաքանչյուր  անոթում։

Լուծում՝

4+1=5

2  լ=2000  մլ

2000։5=400

2000-400=1600

Պատ.՝ երկրորդում-1600լ  առաջինում-400լ

 

Ամեն մի սննդամթերք, նույնիսկ հացը, կարելի է փոխարինել մեկ ուրիշով: Աղը միակ սննդամթերքն է, որը ոչնչով չի փոխարինվում, առանց աղի ապրել հնարավոր չէ: Բժիշկները պարզել են, որ կենդանի էակը աղ չստանալով’ մահանում է:

Բարեբախտաբար, բնությունը բավականաչափ աղ Է կուտակել: Աղի պաշարները գտնվում են գետնի տակ, երբեմն աղի շերտերը հասնում են մինչև մեկուկես կիլոմետր հաստության: հազարավոր տարիների ընթացքում գետնի տակ գտնվող աղը այնքան է պնդացել, որ այն անվանում են քարաղ: Գետնի տակից աղը հանելու համար խոր հանքահորեր են փորում:

Աղը արդյունահանում են ոչ միայն գետնի տակից, այլև ցամաքած լճերի հատակից և նույնիսկ դեռևս չցամաքած աղի լճերից: Հայաստանի հանրապետությունում աղ արդյունահանում են երևանի հյուսիսային մասում գտնվող Ավանի աղահանքից:

Աղի մասին կան իմաստուն խոսքեր: Ժողովրդի մեջ լայն տարածված է «աղ ու հաց» արտահայտությունը, որը խորհրդանշում է բարեկա­մություն, հյուրընկալություն:

Պարզ բառերին արմատներ ավելացնեք և ստացեք բարդ բառեր:

շուն-շնաձուկ

գինի-գինետուն

բույս-դեղաբույս

հույս-լիահույս

տարի-տարեմուտ

օր-օրեցօր

Նաղածանցնեներով ածանցավոր բառեր կազմեք:

ան-անխոոս

չ-չհասկացող

դժ-դժբախտ

վեր-վերուստ

արտ-արտասուք

Բառերից անջատեք նախածանցները:

վեր հանել-վեր

դժբաղտ-դժ

դժգոհ-դժ

անհեռատես-ան

չկամ-չ

1. Подбери к словам, которые отвечают на вопрос кто? или что?, подходящие по смыслу слова, которые отвечают на вопросы какой? какая? какое? Запиши словосочетания.
   Снег какой:, белый, пушистый, блестящий.
   Зима какая?, холодная, морозная, ранняя.
   Небо какое?, серое, безоблачное, хмурое
   Слова для справок: пушистый, белый, холодная, морозная, блестящий, ранняя, хмурое, серое, безоблачное.
2. Каждый предмет можно охарактеризовать по разным признакам: по цвету, по форме, по весу, по материалу, из которого он сделан, по размеру, по вкусу, по запаху, по температуре.

Прочитай текст. Придумай название.  Глыба льда упавшая
Был март месяц. У самого края крыши лежала большая глыба снега. От весеннего солнышка снег быстро таял. На снегу сидел воробей. Он смотрел кругом и радовался весне. Не видел серенький, что огромный рыжий кот подбирается всё ближе и ближе к нему.

Вдруг снежная глыба упала.
—Чирик! — весело крикнул воробей и вспорхнул на веточку берёзы.
—Мяу! — недовольно промяукал рыжий кот, отряхиваясь от снега.

Ответь на вопросы.
Какое было время года?  весна
Где лежала снежная глыба? На крыше

Где сидел воробей? На снегу
Кто подбирался к воробью? Рыжий кот
Что хотел сделать кот? Хотел его съесть
Почему упала снежная глыба? От веса
Почему снег не упал на воробья? Потому что  воробей взлетел
Чем кот был недоволен? Что он не съест воробья  упал в снег.

Վարժ.692 Հաշվիր արտահայտության արժեքը

բ) 2x3x4:(3×4­­)=2

3×4=12

2×3=6

6×4=24

24:12=2

2x3x4x5:(4×5)=6

4×5=20

2×3=6

6×4=24

24×5=120

120:20=6

2x3x4x5:(3×5)=8

3×5=15

2×3=6

6×4=24

24×5=120

120:15=8

Վարժ.463 Ի՞նչ մնացորդ կստացվի:

(2×3+1):3=2  մն 1

(2x3x4+1):4=24 մն 1

(2x3x4x5+1):5= 24 1 մն

Վարժ․694

Այգը   գրել  էր  մի  քանի  թիվ   և   ցանկանում   էր  դրանք   դասավորել  նվազման  կարգով։Սակայն  Անին   այդ   թվերի  որոշ  թվանշաններ   փոխարինել   է   աստղանիշերով։Ի՞նչ   հերթականությամբ  պետք  է  դասավորեր  Այգն  այդ   թվերը։

բ)2,1,4,8,5,7 9, 8 ,7,6,2,5,6,7,

9,8,8,7,7,7,6,6,5,5,4,2,1